Λουίζ Γκλυκ (γεν. 1943, Νομπέλ Λογοτεχνίας 2020)
ΤΟ ΑΔΕΙΟ ΓΥΑΛΙ
Πολλά ζήτησα· πολλά έλαβα.
Πολλά ζήτησα· λίγα έλαβα, δεν έλαβα
σχεδόν τίποτα.
Και ανάμεσα; Κάτι ομπρέλλες ανοιγμένες μες στο σπίτι.
Ένα ζευγάρι παπούτσια στο τραπέζι της κουζίνας κατά λάθος.
Ω λάθος, λάθος – η φύση μου ήταν. Ήμουν
σκληρόκαρδη, απόμακρη. Ήμουν
εγωίστρια, άκαμπτη μέχρις τυραννίας.
Αλλά υπήρξα πάντα εκείνος ο άνθρωπος, ακόμα και στην πιο μικρή μου παιδική ηλικία.
Μικροκαμωμένη, με μαλλιά σκούρα, τ' άλλα παιδιά με τρέμαν.
Ποτέ δεν άλλαξα. Μες στο γυαλί, η αφηρημένη
παλίρροια της τύχης γύριζε
από πλημμυρίδα σε άμπωτη μες σε μια νύχτα.
Να 'ταν η θάλασσα; Αποκρινόμενη, ίσως,
σε ουράνια δύναμη; Για ασφάλεια,
προσευχόμουν. Προσπάθησα να γίνω καλύτερος άνθρωπος.
Σύντομα μού φάνηκε πως ό,τι άρχισε ως τρόμος
και ωρίμασε σε ηθικό ναρκισσισμό
θα μπορούσε ωστόσο να 'χει γίνει
πραγματική ανθρώπινη ανάπτυξη. Ίσως
αυτό να εννοούσαν οι φίλοι μου, παίρνοντάς μου το χέρι,
λέγοντάς μου πως καταλαβαίνουν
την κακοποίηση, τα απίστευτα σκατά που αποδεχόμουν,
υπονοώντας (κάποια φορά έτσι νόμισα) πως ήμουν λίγο άρρωστη
τόσα πολλά να δίνω, για τόσα λίγα.
Ενώ εννοούσαν πως ήμουν καλή (σφίγγοντάς μου με ένταση το χέρι) –
καλή, και φίλη και άνθρωπος, όχι πλάσμα για λύπηση.
Δεν ήμουν αξιοθρήνητη! Ήμουν γραμμένη με μεγάλα γράμματα,
σαν αγία ή βασίλισσα.
Όπως και να 'χει, τροφή για εικασίες ενδιαφέρουσες, όλα αυτά.
Και συνειδητοποιώ ότι το κρίσιμο είναι να πιστεύεις
στον κόπο, να πιστεύεις ότι κάτι καλό θα βγει αν απλώς προσπαθήσεις,
ένα καλό εντελώς ασπίλωτο από την διεφθαρμένη αφετηριακή παρόρμηση
να πείσεις ή να γοητεύσεις –
Δίχως αυτό, τι είμαστε;
Μια περιδίνηση στο μαύρο σύμπαν,
μόνοι, φοβισμένοι, αδύναμοι να επηρεάσουμε την μοίρα –
Τι έχουμε, αλήθεια;
Θλιβερά τεχνάσματα με σκάλες και παπούτσια,
κόλπα με αλάτι, δοκιμές επαναλαμβανόμενες, με ανάμεικτα κίνητρα,
να φτιάξουμε χαρακτήρα.
Τι έχουμε για να εξευμενίσουμε τις ισχυρές δυνάμεις;
Και νομίζω εντέλει αυτή ήταν η ερώτηση
που κατέστρεψε τον Αγαμέμνονα, εκεί στην ακτή,
με τα πλοία των Ελλήνων έτοιμα, την θάλασσα
αόρατη πέρα από το γαλήνιο αγκυροβόλι, το μέλλον
θανατηφόρο, ασταθές: ανόητος ήταν, που σκεφτόταν
ότι γινόταν να το ορίσεις. Έπρεπε να είχε πει
Δεν έχω τίποτα, είμαι στο έλεός σου.
– από τις Επτά Εποχές (The Ecco Press, 2001) / https://www.poetryfoundation.org/poems/49618/the-empty-glass
μτφρ.: Παναγιώτης
Ιωαννίδης
*
To ποίημα αυτό άρεσε στον Ηλία Κανέλλη, ο οποίος και μου το επεσήμανε.
