8.10.16
plus ça change / en byzance
2.10.16
winnicott _ domination // γουίνικοττ _ εξουσιασμός
"[] the result of such recognition [of the mother's immense contribution #] when it comes will not be gratitude or even praise. The result will be a lessening in ourselves of a fear. [] If there is no true recognition of the mother's part, then there must remain a vague fear of dependence. This fear will sometimes take the form of a fear of W O M A N, or fear of a woman, and at other times will take less easily recognized forms, always including the fear of domination.
Unfortunately the fear of domination does not lead groups of people to avoid being dominated; on the contrary, it draws them towards a specific or chosen form of domination."
# see / δες: here / εδώ
*
[στην εικόνα: (αρ.) ο παιδίατρος, παιδοψυχίατρος και ψυχαναλυτής Γουίννικοττ - (δ.) ο δικτάτωρ Γεώργιος Παπδόπουλος.]
30.9.16
winnicott _ mother / γουίννικοττ _ μητέρα
*
6.9.16
virginia / ζωή ii
... κι όταν κουραζόταν δεν σταμάταγε άλλη άμαξα - καθόταν σε μια πέτρα και χάζευε τις σαύρες. []
"... οι καημένοι οι Άγγλοι μας", αναφωνούσε, "χρειάζονται εκπαίδευση στην ευτυχία. Χρειάζονται διύλιση όχι δια του πυρός αλλά δια της ηλιοφάνειας." [1]
Γαλήνη που κρατάς
κάθε ορμή και συστροφή και την πάλη.
Βαρειά γαλήνη,
ζωή σταθερή κι' ακατάλυτη,
μέθη μαζύ κι' ησυχία, όπως
η διαυγής λάμπουσα ευλογία της θάλασσας
κοντά στην πυκνή αφθαρσία της γης. [2]
23.7.16
virginia / ζωή
στο σκιερό μονοπάτι
τα χέρια σου φαίνονται άδεια,
σα να κράτησες μουσική [2]
15.7.16
virginia & natalia
[1] Natalia Ginzburg, Caro Michele, Einaudi, 1995 / [2] Virginia Woolf, Selected Letters [ed. Joanne Trautmann Banks], Vintage, 2008: to Vita Sackville-West, Wednesday 23 September 1925 / αμφότερες οι πρόχειρες μεταφράσεις, δικές μου.
1.7.16
11 βιβλία για το καλοκαίρι τού 2016
ΜΑΡΤΥΡΙΑ
19.6.16
Ποίηση και εαυτός
Και η ποίηση, όπως κάθε τέχνη –τουλάχιστον στον Δυτικό κόσμο τους τελευταίους αρκετούς αιώνες– έχει ως αφετηρία την αυτο-έκφραση. Μα για να φτάσει να αξιωθεί το όνομα της ποίησης (της τέχνης), θα πρέπει (και) κάτι άλλο να συμβεί: ακριβέστερα, θα πρέπει κάτι άλλο να κάνει το ίδιο το ποίημα (το έργο τέχνης), πέρα απ' το να εκφράζει έναν 'εαυτό'. (Τούτο προσπάθησα κάπως να προσδιορίσω, εδώ.) Άρα, όσο και αν ο βίος της ποιήτριας αναποφεύκτως τρέφει το έργο (βίος, πέρα από τα 'βιώματα', είναι και η σκέψη, και ο στοχασμός για άλλα έργα, κ.ο.κ.), το άξιο του ονόματός του ποίημα πάντα υπερβαίνει την αυτοβιογράφηση και την εξομολόγηση. (Εξού και δεν θα έπρεπε, κατά την γνώμη μου, καν να συζητούνται ως ποιητικά, πλήθος κείμενα: σημερινά και στη γλώσσα μας, μα και αλλοτινά, και σε άλλες γλώσσες. Ενδεικτικά και συνθηματικά: συγκρίνετε την 'χρήση εαυτού' της δημοφιλέστατης ποιήτριας Ντίκινσον και του δημοφιλέστατου Μπουκόφσκι.)
Πώς τις υπερβαίνει; Είναι επαρκής απάντηση η “απεύθυνση”; (Απεύθυνση μπορεί να έχει και μια οποιαδήποτε εξομολόγηση.) Ή μήπως πρέπει, σχεδόν ταυτολογικά, να παραδεχθούμε ότι η μόνη δυνατή απάντηση είναι: “δια της τέχνης”; Χρησιμοποιώντας, δηλαδή, όλα εκείνα τα –π.χ. ασυνήθη στον τρέχοντα λόγο– μέσα που θα μεταμορφώσουν το κείμενο από απλή εκπορευόμενη έκφραση, σε ακτινοβολούσα αυτόνομη οντότητα. Όποτε τούτο συμβαίνει –όποτε, δηλαδή, όντως υφίσταται ποίημα–, το οιοδήποτε γραμματικό πρόσωπο (α', β', γ' – του ενικού ή του πληθυντικού, αδιάφορο) έχει αυτομάτως απωλέσει την συμβατική του διάσταση, και καταστεί προσωπείο του (δυνάμει) οικουμενικού (και εκ νέου απείρως εξατομικεύσιμου).
Τώρα, ας έρθουμε στο πιο δύσκολο ερώτημα: ο ποιητής, καθώς γράφει ένα ποίημα, 'συλλαμβάνει' και μας προσφέρει ένα κομμάτι του εαυτού του, ή (αντιθέτως, μα και ενδεχομένως συμπληρωματικά) διερευνά κάτι ώς τότε άγνωστό του, 'εφευρίσκοντας', κατά την διαδικασία της γραφής, αυτό που θα μας προσφέρει, και το οποίο, με το πέρας της διαδικασίας, θα έχει γίνει κομμάτι (και) του 'εαυτού' του;
Είτε την πανάρχαια πίστη στον 'οικείο δαίμονα' επικαλεστούμε, είτε την πιο πρόσφατη ψυχανάλυση, δεν μπορούμε παρά να δεχθούμε ότι ο 'εαυτός' απαρτίζεται και από άγνωστές μας περιοχές: κάποιες, δε, τόσο σκοτεινές, που συχνά μοιάζουν (ή, κατ' άλλους, είναι) εξωτερικές προς αυτόν. Άρα, κάτι που μοιάζει καινοφανές εύρημα, μπορεί να είναι απλώς προϋπάρχον κτήμα που αποκαλύφθηκε. Ωστόσο, οπωσδήποτε και η διερεύνηση με σκοπό την (γνωσιακή ή αισθητική) κατάκτηση των 'εκτός εαυτού' (“του κόσμου”) ανήκει στους τρόπους της τέχνης.
~
Ξαναδουλεμένα αποσπάσματα από την συμβολή μου στο 4ο σκέλος μιας "Συζήτησης για την ποίηση τώρα", που διεξήχθη την άνοιξη του 2016 στο τ. 7 του περιοδικού "ΦΡΜΚ" μεταξύ των επτά μελών της συντακτικής του ομάδας: Βασίλη Αμανατίδη, Ορφέα Απέργη, Φοίβης Γιαννίση, Κατερίνας Ηλιοπούλου, Παναγιώτη Ιωαννίδη, Γιάννας Μπούκοβα, και Θοδωρή Χιώτη. Έλαβε την ολοκληρωμένη και τελική μορφή της στο βιβλίο: Μια συζήτηση για την ποίηση τώρα (εκδ. ΦΡΜΚ, 2018).
Η φωτ. μου είναι από το ΚΠΙΣΝ, Ιούνιος 2018.